1. Khi nào thì kiện đòi sổ đỏ?

Kiện đòi sổ đỏ là việc chủ sử dụng đất đã được Nhà nước cấp “Sổ đỏ” tiến hành khởi kiện tại Toà án nhân dân có thẩm quyền giải quyết để đề nghị Tòa án buộc người đang chiếm giữ sổ đỏ trái pháp luật phải chấm dứt hành vi vi phạm và hoàn trả lại “Sổ đỏ”.  

2. Sổ đỏ có phải là tài sản không?

Theo Khoản 1 Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015:

“Tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản.”

Về giấy tờ có giá, Khoản 8 Điều 6 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam 2010 quy định:

“8. Giấy tờ có giá là bằng chứng xác nhận nghĩa vụ trả nợ giữa tổ chức phát hành giấy tờ có giá với người sở hữu giấy tờ có giá trong một thời hạn nhất định, điều kiện trả lãi và các điều kiện khác”.

Về quyền tài sản, căn cứ Điều 115 Bộ luật Dân sự 2015 thì:

“Quyền tài sản là quyền trị giá được bằng tiền, bao gồm quyền tài sản đối với đối tượng quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác”.

Mặt khác, theo Khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai 2013:

“Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất”.

Như vậy, từ những quy định pháp luật nêu trên xác định Sổ đỏ không phải là tài sản.

3. Toà án có thụ lý giải quyết kiện đòi sổ đỏ không?

Theo công văn số 141/TANDTC – KHXX ngày 21/9/2011 của TAND tối cao; Tòa án sẽ không thụ lý giải quyết yêu cầu về trả lại sổ đỏ. Nguyên nhân bởi vì “Sổ đỏ” không phải là tài sản theo quy định của pháp luật.

Tòa án không thụ lý khởi kiện đòi Sổ đỏ thì chủ sử dụng đất phải làm sao?

Mặc dù; Toà án sẽ không thụ lý giải quyết nếu có yêu cầu khởi kiện đòi Sổ đỏ theo hướng dẫn trên. Nhưng, nếu có yêu cầu Tòa án nhân dân giải quyết buộc người chiếm giữ trả lại “Sổ đỏ”; chấm dứt hành vi cản trở thực hiện quyền của người sử dụng đất; thì Tòa án nhân dân sẽ thụ lý để giải quyết.

Việc bị người khác chiếm giữ Sổ đỏ trái pháp luật; sẽ làm chủ sử dụng đất không thực hiện được các quyền dân sự của mình. Ví dụ: Chuyển nhượng, Tặng cho, góp vốn, v.v…

Theo quy định tại khoản 1 Điều 14 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “Trường hợp quyền dân sự bị xâm phạm hoặc có tranh chấp thì việc bảo vệ quyền được thực hiện theo pháp luật tố tụng tại Tòa án hoặc Trọng tài”. Như vậy, theo quy định của BLDS thì khi quyền dân sự của chủ dụng đất bị xâm phạm hoặc tranh chấp thì việc bảo vệ quyền được thực hiện theo pháp luật tố tụng tại Tòa án hoặc Trọng tài.

Tại khoản 2 Điều 14 Bộ luật Dân sự 2015. Điều này quy định về Bảo vệ quyền dân sự thông qua cơ quan có thẩm quyền:

“Tòa án không được từ chối giải quyết vụ, việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng; trong trường hợp này, quy định tại Điều 5 và Điều 6 của Bộ luật này được áp dụng.”

Bên cạnh đó, khoản 2 Điều 4 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 cũng ghi nhận:

“Tòa án không được từ chối giải quyết vụ việc dân sự vì lý do chưa có điều luật để áp dụng”.

Giải đáp nghiệp vụ của Tòa án tối cao về việc thụ lý giải quyết đối với yêu cầu buộc người chiếm giữ “Sổ đỏ” trái pháp luật phải trả lại “Sổ đỏ” cho chủ sử dụng hợp pháp

Ngày 02 tháng 8 năm 2021, Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Văn bản số 02/TANDTC – PC về việc giải đáp một số vướng mắc trong xét xử. Theo đó có nội dung về việc hướng dẫn việc thụ lý giải quyết đối với yêu cầu khởi kiện buộc hoàn trả “Sổ đỏ” như sau:

Điều 164 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về “Biện pháp bảo vệ quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản” như sau:

“1. Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền tự bảo vệ, ngăn chặn bất kỳ người nào có hành vi xâm phạm quyền của mình bằng những biện pháp không trái với quy định của pháp luật.

2. Chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác buộc người có hành vi xâm phạm quyền phải trả lại tài sản, chấm dứt hành vi cản trở trái pháp luật việc thực hiện quyền sở hữu, quyền khác đối với tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.”

4. Kiện đòi sổ đỏ ở đâu?

Bước 1: Xác định Toà án có thẩm quyền theo vụ việc

Việc bị người khác chiếm giữ trái pháp luật là đang làm cho chủ sử dụng đất không thực hiện được các quyền khác đối với tài sản của mình. Do vậy; căn cứ khoản 2 Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự Toà án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp này. 

Bước 2: Xác định Toà án có thẩm quyền theo cấp

– Thẩm quyền thuộc về toà án nhân dân cấp tỉnh nếu tranh chấp có đương sự đang ở nước ngoài.

– Thẩm quyền thuộc về Toà án nhân dân cấp huyện trong các trường hợp còn lại.

Bước 3: Xác định Toà án có thẩm quyền theo lãnh thổ

Sau khi biết được thẩm quyền thuộc về toà án nhân dân cấp huyện hay toà án nhân dân cấp tỉnh; ta cần xác định rõ toà án ở đâu có thẩm quyền giải quyết.

Căn cứ Khoản 1 Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 Toà án có thẩm quyền giải quyết là Toà án nơi bị đơn cư trú, làm việc.


Luật sư Trần Minh Hùng – Tốt nghiệp đại học Luật TPHCM, tốt nghiệp Học viện Tư Pháp, Tốt nghiệp Luật sư, thuộc Đoàn LS TPHCM, Thuộc Liên đoàn LSVN là một trong những luật sư sáng lập văn phòng luật, giàu kinh nghiệm về kiến thức và thực tiễn đã dành nhiều thắng lợi vụ kiện và quan trọng luật sư Hùng luôn coi trọng chữ Tâm của nghề luật sư và trách nhiệm đối với xã hội nên đã được nhiều hãng báo chí, truyền thông, Đài truyền hình, Đài tiếng nói Việt nam phỏng vấn pháp luật,  nhiều lĩnh vực quan trọng liên quan đến đời sống. Luật sư Trần Minh Hùng là đối tác tư vấn pháp luật được nhiều hãng truyền thông, báo chí trong nước  tin tưởng với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn trên VOV Giao Thông – Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh VOH TPHCM, Đài truyền hình TP.HCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Truyền hình SCTV, THĐN, Truyền hình Quốc Hội VN, Truyền hình Công an ANTV, Đài truyền hình Vĩnh Long, Đài phát thanh kiên giang, Đài Bình Dương, Truyền hình Quốc Phòng, VTC... và các hãng báo chí trên cả nước, được các tổ chức, trường Đại học Luật TP.HCM mời làm giám khảo các cuộc thi Phiên tòa giả định với Đại học cảnh sát, mời làm chuyên gia ý kiến về các sự kiện lớn, được mời dạy bồi dưỡng nghiệp vụ cho các luật sư……là đối tác tư vấn luật của các hãng truyền thong, các tổ chức, xã hội uy tín và chuyên nghiệp và luôn mang lại niềm tin cho khách hàng và ghi nhận sự đóng góp của chúng tôi cho xã hội...là luật sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như Viettinbank, các vụ Giết Người do mâu thuẫn hát karaoke tại Bình Chánh, Bào chữa chủ tịch Huyện Đông Hòa – Phú Yên, Đại án Vụ cướp bitcoin 35 tỷ Long Thành- Dầu Dây, Bào chữa vụ Đại Án Đăng Kiểm, Bào chữa vụ đại án Khai thác Cát Cần giờ, Bào chữa bị cáo Huân không đeo khẩu trang mùa Covit, Vụ Nữ sinh Tân Bình bị cắt tai, bảo vệ cho MC Trấn Thành, Bào chữa, bảo vệ vụ "Bác sĩ khoa rút ống thở", Bảo vệ cho người cho thuê nhà vụ Công ty Thế giới Di Động không trả tiền thuê nhà mùa dịch covid, Tư vấn cho nghệ sĩ Thương Tín, bảo vệ vụ đổ xăng đốt 10 người tại TPHCM, Bảo vệ thành công vụ 1 bệnh nhân bị xông hơi chết tại nhà bè, các vụ Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, cưỡng đoạt, cướp, gây thương tích, tham ô, mua bán ma túy, cố ý làm trái, bào chữa vụ án cựu Cảnh sát Buôn Lậu và các bị cáo kiên quan, bào chữa vụ chiếm đoạt tiền công nghệ của nước Úc của bị can về công nghệ, bào chữa vụ Mua bán khẩu trang mùa covid, bào chữa nhiều vụ án ma túy, bào chữa vụ lợi dụng chức vụ quyền hạn của tổ chức tín dụng ngân hàng... .… và rất nhiều các vụ án khác về dân sự, kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi..…là hãng luật tư vấn luật cho nhiều công ty Việt Nam và nước ngoài trên cả nước luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi hội đủ các luật sư chuyên về các lĩnh vực, kinh nghiệm, chuyên sâu như: hình sự, dân sự, kinh tế, thừa kế, hợp đồng, đất đai, ly hôn, dịch vụ nhà đất, di chúc, lao động…