Hàng xóm xây nhà lấn đất, kiện được không?

Hàng xóm xây nhà lấn đất, kiện được không? Cách xử lý theo Luật Đất đai 2024

Đây là câu hỏi rất nhiều người thắc mắc khi gặp phải tình huống thực tế: nhà hàng xóm bất ngờ xây dựng, mở rộng công trình sang phần đất của mình. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết quy trình pháp lý đúng cách để đòi lại quyền lợi hợp pháp của mình. Vậy khi hàng xóm xây nhà lấn sang đất của bạn, bạn có kiện được không? Thời hiệu khởi kiện là bao lâu? Ai có thẩm quyền giải quyết? Hãy cùng Luật sư Trần Minh Hùng giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây

1. Như thế nào là xây nhà lấn đất?

Trường hợp xây nhà lấn đất xảy ra khi một cá nhân/tổ chức xây dựng công trình (như tường rào, nhà ở, mái che...) lấn sang ranh giới đất đã được Nhà nước công nhận cho chủ sở hữu khác.

Ví dụ: Bạn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) với diện tích 100m², nhưng hàng xóm xây tường chiếm 2m chiều ngang đất của bạn thì hành vi đó được coi là xâm phạm quyền sử dụng đất.

2. Khi hàng xóm xây nhà lấn đất, kiện được không?

Câu trả lời là Có. Nếu có đủ căn cứ chứng minh hàng xóm lấn sang phần đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của bạn, bạn có quyền khởi kiện tại Tòa án để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Tuy nhiên, để đảm bảo quy trình đúng pháp luật, người dân cần tuân thủ các bước xử lý theo trình tự dưới đây.

Bước 1: Xác định ranh giới đất rõ ràng

  • Kiểm tra lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
  • Đối chiếu với bản đồ địa chính, mốc giới được đo đạc.
  • Có thể thuê đơn vị đo đạc độc lập hoặc yêu cầu UBND xã hỗ trợ xác minh.

Bước 2: Hòa giải tại địa phương (bắt buộc)

  • Theo Điều 235 Luật Đất đai 2024: Tranh chấp đất buộc phải hòa giải tại UBND cấp xã trước khi đưa ra Tòa.
  • Nộp đơn đề nghị hòa giải tại UBND xã/phường nơi có đất tranh chấp.
  • Biên bản hòa giải không thành sẽ là căn cứ pháp lý và là cơ sở để khởi kiện đến Tòa án

Bước 3: Nộp đơn khởi kiện

  • Nếu hòa giải tại UBND cấp xã không thành, bạn có quyền khởi kiện ra Tòa án nhân dân Khu vực nơi bất động sản đang tranh chấp để yêu cầu giải quyết.
  • Hồ sơ bao gồm: Đơn khởi kiện, sổ đỏ, biên bản hòa giải, căn cứ lấn chiếm, xác minh đo đạc,...

3. Thời hiệu khởi kiện tranh chấp đất đai là bao lâu?

Theo quy định tại khoản 3 Điều 155 Bộ luật Dân sự 2015: Không áp dụng thời hiệu với tranh chấp về quyền sử dụng đất (đất bị lấn chiếm, tranh chấp ranh giới,...).

Điều này đồng nghĩa: Bạn có thể khởi kiện tranh chấp đất bất cứ lúc nào, không bị giới hạn thời gian.

4. Những lưu ý khi xử lý hàng xóm lấn đất

Khi phát hiện ra đất của mình bị lấn chiếm trái phép, cần xử lý một cách phù hợp nhằm vừa bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình mà không vi phạm pháp luật. Luật sư Trần Minh Hùng khuyến nghị:

  • Cần giữ bình tĩnh, không tự ý phá dỡ công trình lấn đất.
  • Không có hành vi gây gổ, xô xát vì có thể bị xử lý hình sự nếu gây thương tích.
  • Tập hợp đầy đủ tài liệu chứng minh quyền sử dụng đất, chứng cứ vi phạm.
  • Nên có luật sư hỗ trợ để đảm bảo quyền lợi trong quá trình hòa giải và khởi kiện.

Mẫu đơn kiện hàng xóm lấn chiếm đất đai

>> Tải mẫu đơn khởi kiện hàng xóm lấn chiếm đất: TẠI ĐÂY

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

……, ngày….. tháng …… năm…….

ĐƠN KHỞI KIỆN

Kính gửi: Toà án nhân dân ……………………………………

Người khởi kiện: ……………………………………………………………………………………

Địa chỉ:  ……………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử: …………………………………………………. (nếu có)

Người bị kiện:……………………………………………………………………………………

Địa chỉ ……………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử: …………………………………………………. (nếu có)

Người có quyền, lợi ích được bảo vệ (nếu có)……………………………………………………………………………………

Địa chỉ:……………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: …………………(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử : …………………………………………(nếu có)

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan (nếu có) ……………………………………………………………………………………

Địa chỉ: ……………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử: ..………………………..………………. (nếu có)

Yêu cầu Tòa án giải quyết những vấn đề sau đây:……………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………….

Người làm chứng (nếu có)……………………………………………………………………………………

Địa chỉ: ……………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử: ……………………………….………… (nếu có).

Danh mục tài liệu, chứng kèm theo đơn khởi kiện gồm có: ……………………………………………………………………………………

1……………………………………………………………………………………

2……………………………………………………………………………………

(Các thông tin khác mà người khởi kiện xét thấy cần thiết cho việc giải quyết vụ án) ……………………………………………………………………………………

 

              Người khởi kiện

 

 

ký và ghi rõ họ tên

Trình tự thủ tục khi khởi kiện hàng xóm lấn chiếm đất đai

  1. Bước 1: Nộp hồ sơ khởi kiện đến Tòa án nơi có đất bị lấn chiếm giải quyết trong thời hiệu pháp luật quy định
  2. Bước 2: Tòa ra thông báo nộp tiền tạm ứng án phí khi hồ sơ hợp lệ
  3. Bước 3: Người khởi kiện nộp tiền tạm ứng án phí rồi nộp lại biên lai cho Tòa
  4. Bước 4: Tòa án ra quyết định thụ lý và tiến hành thủ tục cần thiết để giải quyết.

Tham khảo thêm về: Thời hạn giải quyết tranh chấp đất đai khi Tòa thụ lý

Lưu ý trước khi làm đơn khởi kiện về lấn chiếm đất

Trước khi tiến hành khởi kiện thì các bên phải tiến hành thủ tục hòa giải theo quy định tại Điều 202 Luật Đất đai 2013, cụ thể như sau: Tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải.

Thủ tục hòa giải là bắt buộc. Nếu không hòa giải được thì bên có quyền lợi bị xâm phạm sẽ tiến hành làm đơn khởi kiện

Khi làm đơn khởi kiện lưu ý:

  • Mục ngày.. tháng… năm: Điền thời gian khởi kiện
  • Mục kính gửi: Điền tên Tòa án nhân dân có thẩm quyền giải quyết việc khởi kiện
  • Mục người khởi kiện: Phải điển đầy đủ thông tin cá nhân của người khởi kiện bao gồm tên họ, số CMND, số điện thoại và nội dung khởi kiện.
  • Mục thông tin của người có quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm: Các mục họ và tên, địa chỉ cũng ghi giống như mục thông tin của người khởi kiện.Mục những yêu cầu cần tòa án giải quyết: Liệt kê tất cả các yêu cầu mà người khởi kiện cần tòa án can thiệp.
  • Mục chứng cứ: Liệt kê tất cả các tài liệu, chứng cứ mà người khởi kiện có.
  • Mục ký tên: Người khởi kiện ký và ghi rõ họ tên người khởi kiện.
Trân trọng.


LS TRẦN MINH HÙNG TƯ VẤN ĐỂ QUÝ VỊ THAM KHẢO
 

Tin liên quan

Hình ảnh văn phòng bào chữa