Thủ tục ly hôn khi không đăng ký kết hôn

Thực tế hiện nay cho thấy trường hợp nam nữ sống chung như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn đang xảy ra ngày càng phổ biến. Với những trường hợp như trên, khi không muốn chung sống tiếp thì các vấn đề về con chung và tài sản sẽ được giải quyết như thế nào? Những tư vấn sau sẽ giúp bạn có những tham khảo hữu ích.

1. Quy định của Pháp luật về ly hôn khi chưa đăng ký kết hôn

Trường hợp nam nữ sống chung như vợ chồng được định nghĩa tại khoản 7 Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:

“Chung sống như vợ chồng là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung và coi nhau là vợ chồng.”

Về việc ly hôn, tại Điều 53 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định như sau:

Theo khoản 1 Điều 14 thì nam, nữ khi có đủ điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn thì không làm phát sinh quan hệ hôn nhân.

quyền, nghĩa vụ giữa vợ và chồng. Khi đó, quyền và nghĩa vụ của các bên đối với tài sản và với con được giải quyết theo Điều 15 và 16 của Luật Hôn nhân và gia đình 2014.

Về quyền nuôi con:

Điều 15 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định đối với trường hợp ly hôn mà không đăng ký kết hôn thì quyền, nghĩa vụ của các bên đối với con sẽ được giải quyết giống như trường hợp ly hôn bình thường theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình 2014.

Như vậy, quyền nuôi con sẽ được giải quyết theo quy định tại Điều 81 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 như sau:

Quyền nuôi con, về cơ bản sẽ dựa theo các căn cứ sau:

• Thỏa thuận của các bên: Tòa án công nhận sự thỏa thuận của các bên dựa trên việc bảo đảm quyền lợi của phụ nữ và trẻ em.
• Điều kiện của các bên: Tòa án sẽ ưu tiên quyền nuôi con cho bên đảm bảo cho con mọi lợi ích tốt nhất về vật chất, tinh thần…
• Độ tuổi của con: Con dưới 36 tháng tuổi được giao cho mẹ trực tiếp nuôi; Con từ đủ 36 tháng tuổi đến dưới 07 tuổi được giao cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con. Con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con.

Về quyền tài sản:

Điều 16 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định về giải quyết quan hệ tài sản, nghĩa vụ và hợp đồng của nam, nữ chung sống với nhau như vợ chồng mà không đăng ký kết hôn như sau:

Như vậy, trong trường hợp này pháp luật công nhận sự thỏa thuận của các bên khi giải quyết quan hệ tài sản. Trường hợp các bên không thỏa thuận được thì giải quyết theo quy định của Bộ luật dân sự và các quy định khác có liên quan, có tính đến công việc của mỗi bên và quyền, lợi ích của phụ nữ và con.

Điều 219 Bộ luật dân sự 2015 quy định về chia tài sản thuộc sở hữu chung như sau:

2. Thủ tục ly hôn

Hồ sơ gồm:

• Đơn xin ly hôn;
• Giấy xác nhận của địa phương về quá trình sống chung của 2 người;
• Bản sao chứng thực CMND/Căn cước công dân/Hộ chiếu của hai bên;
• Bản sao chứng thực Giấy khai sinh của con chung;
• Các tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền tài sản;
• Các tài liệu, chứng cứ khác có liên quan.

Trình tự thủ tục như sau:

• Bước 1: Đương sự nộp hồ sơ ly hôn tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
• Bước 2: Sau khi đã tiếp nhận hồ sơ ly hôn, Tòa án sẽ phản hồi để đương sự đóng án phí tại Chi cục thi hành án dân sự.
• Bước 3: Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày nhận được Thông báo nộp tiền tạm ứng án phí, đương sự phải nộp tiền tạm ứng án phí tại Chi cục thi hành án dân sự nơi Tòa án có thẩm quyền giải quyết và nộp lại Biên lai thu tiền tạm ứng án phí cho Tòa án.
• Bước 4: Sau khi nhận được Biên lai thu tiền tạm ứng án phí, Tòa án tiến hành giải quyết vụ án theo thủ tục chung. Vụ việc được giải quyết xong bằng Bản án hoặc Quyết định có hiệu lực của Tòa án.

3. Tham khảo tư vấn của luật sư

Có thể nói rằng khi bạn gặp các vấn đề liên quan đến luật pháp thì việc giải quyết chúng chưa bao giờ là dễ dàng, đặc biệt là khi bạn không nắm rõ các quy định của pháp luật cũng như các giấy tờ, hồ sơ cần chuẩn bị… Không có kinh nghiệm chuẩn bị hồ sơ giấy tờ cũng như kinh nghiệm làm việc với cơ quan Nhà nước sẽ khiến quá trình thực hiện thủ tục thêm khó khăn và kéo dài hoặc bị thiệt thòi khi phân chia tài sản và giành quyền nuôi con.

Vì vậy, để đảm bảo quyền lợi của mình trước ngưỡng cửa ly hôn, bạn nên nhờ sự tư vấn hoặc trợ giúp pháp lý của các luật sư tư vấn ly hôn – những người có kiến thức pháp luật chắc chắn và kinh nghiệm trong lĩnh vực này.

Với vốn kinh nghiệm 10 năm từ việc giải quyết các vụ việc ly hôn trong thực tế, dịch vụ ly hôn của VPLS GIA ĐÌNH đã tích lũy được những cách thức và phương pháp hiệu quả giúp bạn giải quyết việc ly hôn một cách nhanh chóng và thuận tiện nhất, đảm bảo tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của bạn....

Trân trọng.

LS TRẦN MINH HÙNG LÀM GIÁM KHẢO TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT TPHCM

ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VPLS GIA ĐÌNH (Luật sư Thành Phố)