Hiện nay khi gặp các vấn đề chây ỳ của con nợ một số chủ nợ đã tiến hành việc nhờ dịch vụ đòi nợ tuy nhiên việc dùng dịch vụ thu hồi nợ đã biến tướng đi rất nhiều gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự xã hội cũng như gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của những con nợ.

Theo khảo sát của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, tỉ lệ doanh nghiệp thuê dịch vụ đòi nợ đạt hiệu quả tới 90%. Trong khi đó, nếu khởi kiện ra tòa và thu nợ qua cơ quan thi hành án thì hiệu quả chỉ khoảng 50%. Tuy nhiên, những gì đã và đang diễn ra ở dịch vụ này cho thấy 1 mối nguy khác liên quan tới trật tự xã hội.

Đòi nợ kiểu “giang hồ”

Tại phía Nam, đặc biệt, các tỉnh, thành có kinh tế phát triển như TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương, BRVT, Cần Thơ… dịch vụ thu hồi nợ tràn ngập với mức tiền công dịch vụ thu hộ nợ từ 20% (đối với số nợ từ 3-5 tỉ đồng) đến 45% (với số nợ dưới 50 triệu đồng).

Nhà nước đã có nhiều quy định liên quan đến dịch vụ đòi nợ. Trong đó, hành vi bị nghiêm cấm là hành vi xâm phạm đến tính mạng, sức khoẻ, nhân phẩm, danh dự, quyền tự do cá nhân, quyền tài sản và các quyền dân sự khác của khách nợ, chủ nợ và tổ chức, cá nhân khác liên quan.

Tuy nhiên, hành vi bị cấm này lại là giải pháp đòi nợ… hữu hiệu và không ít cá nhân áp dụng. Điển hình, theo công an TPHCM, là vụ anh P.X.Đ (ngụ quận 7) vay 900 triệu đồng để kinh doanh nhưng khó khăn nên chưa trả được lãi và gốc. Chủ nợ đã thuê 1 nhóm chuyên đòi nợ thuê kiêm hoạt động “tín dụng đen” đi thu hồi, do Ngô Văn Phúc cầm đầu.

Tháng 5.2018, Phúc cùng đàn em đã bắt anh Đ đánh đập rồi bắt nạn nhân lên xe, yêu cầu viết giấy nhận nợ gần tỉ đồng. Chưa hết, chúng còn ra lệnh, trong 3 ngày phải trả đủ, nếu không sẽ lấy mạng khiến gia đình nạn nhân khiếp vía (hiện cơ quan công an đã bắt được Phúc).

Không chỉ TPHCM, tại Đồng Nai cũng có vụ đòi nợ bằng “luật rừng” gây xôn xao dư luận. Cụ thể, tháng 6.2018, ông T.V.D. (ngụ xã Đại Phước, huyện Nhơn Trạch – Đồng Nai) bị 1 nhóm 4 thanh niên “bắt cóc” lên xe ôtô chở đi để ép người nhà phải trả số nợ 300 triệu đồng. Tại TP.Biên Hòa, từ đầu năm đến nay, cơ quan chức năng thống kê được có khoảng 7 vụ đòi nợ thuê kiểu “khủng bố” không chỉ tinh thần mà thân thể con nợ.

Còn tại Bình Dương, cuối tháng 7.2018, công an thị xã Dĩ An đã bắt 3 đối tượng để điều tra về hành vi “bắt giữ người trái pháp luật” và “cưỡng đoạt tài sản”. Bởi nhóm này sau khi không đòi được nợ, không được trả công đã quay lại bắt cóc tống tiền chính chủ nợ.

Biến tướng ở các công ty thu hồi nợ: Không chỉ cá nhân, ngay cả ngân hàng cũng thuê Cty có dịch vụ đòi nợ mà không lường được những hậu quả khác do “biến tướng” dịch vụ này. Điển hình, tại Đồng Nai, chi nhánh ngân hàng Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) đã ủy quyền cho Công ty TNHH dịch vụ thu hồi nợ Thiên Hà (Công ty Thiên Hà, trụ sở tại TPHCM) thay mặt thu hồi số tiền hơn 54 triệu đồng do ông N.T.Tỉnh (TP.Biên Hòa – Đồng Nai) nợ quá hạn.

Tháng 6.2018, đối tượng đến đòi nợ không phải là Công ty Thiên Hà mà là 1 nhóm người xưng “Đòi nợ Thiên Long” đã rải và dán hàng chục tờ rơi có in hình ông Tỉnh cùng ngày tháng, năm sinh, CMND, tên tuổi người thân… rải bêu riếu khắp khu phố họ sinh sống; xịt sơn xanh đỏ trước cửa nhà kèm những lời lẽ đe dọa tính mạng sức khỏe con nợ.

Pháp luật nghiêm minh cần hơn trang phục

Trước những phức tạp của dịch vụ thu nợ thuê, Bộ Tài chính vừa công bố dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều về việc kinh doanh dịch vụ đòi nợ. Đáng chú ý, tại dự thảo lần này, Bộ Tài chính đề xuất, người đi đòi nợ thuê phải mặc trang phục, đeo thẻ nhân viên và xuất trình giấy giới thiệu của danh nghiệp kinh doanh dịch vụ đòi nợ khi làm việc trực tiếp với khách nợ hoặc với tổ chức, cá nhân khác liên quan….

Tuy nhiên theo nhiều chuyên gia, trang phục như trên vẫn không vào đúng bản chất vấn đề.

Minh chứng, trên web các Công ty đòi nợ thì các dịch vụ thu nợ “có vẻ” tuân thủ quy định, tổ chức bài bản, đồng phục đàng hoàng. Nhiều Công ty còn quảng bá có đội đi thu nợ học cả trường luật, thậm chí là luật sư, luật gia…

Thực tế thì khác. Điển hình, cuối năm 2017, cơ quan chức năng Cần Thơ đã xử phạt hành chính 1 Công ty dịch vụ đòi nợ thuê A.K ở TPHCM. Nguyên nhân, nhân viên của Công ty này xuống Cần Thơ đòi số tiền trên 5,5 tỉ đồng cho 1 doanh nghiệp khác, nhưng lại có hành vi không thực hiện đầy đủ các quy định về quản lý an ninh, trật tự đối với ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Còn trang phục? Nhóm này khi đi đến cơ quan công an thì mặc đồng phục lịch sự, nhưng khi đi đòi nợ, cởi áo thì xăm trổ chằng chịt làm con nợ “khiếp đảm”…

Về thực tiễn khi Văn phòng Luật sư lại bào chữa cho những cá nhân, tổ chức chuyên đi đòi nợ, với những bài học vô cùng đắt giá vô tình do nhận thức pháp luật còn hạn chế dẫn đến việc các cá nhân thu hồi nợ thuê trở thành các bị cáo, phải đứng trước vành móng ngựa.

Điển hình tại Hà Nội rất nhiều vụ án Hình sự mà văn phòng luật sư bào chữa với tội “ Cướp tài sản” hay “cưỡng đoạt tài sản” phần lớn hầu hết là đều xuất phát từ việc đòi nợ thuê. Rất nhiều trường hợp chỉ đến đòi nợ vì đến hẹn, không trả, trong quá trình lời qua tiếng lại chỉ vài cái tát hẹn ngày trả nợ” Cũng trở thành “Bị Cáo” rồi những người tham gia đi cùng trở thành đồng phạm. Hoặc có những vụ án, do quá hạn trả nợ, đến dùng vũ lực tát, chửi mắng, mục đích ký giấy nhận nợ, hoặc ép viết giấy trả nợ đều chung quy khi nạn nhân làm đơn tố cáo, những trường hợp nêu trên đều bị cơ quan điều tra truy tố về tội “ Cướp tài sản”. Mặc dù con nợ trây ỳ không trả, hẹn đến ngày không trả, mặc dù có lỗi và cũng rất bất bình về con nợ, nhưng đó chỉ là quan hệ giao dịch dân sự. Những người không hiểu biết pháp luật rất dễ bị dính vào vòng lao lý. Có rất nhiều khuyến nghị Luật sư bào chữa thuộc Công ty luật Dragon, vì có quá nhiều vụ án thương tâm, kém hiểu biết dẫn đến câu chuyện “ Phạm tội “ Cướp “ mà không đáng để xẩy ra. Chưa nói đến việc, các con nợ đưa chủ nợ và người ủy quyền thu hồi nợ vào bẫy của họ…..vvv..?

Thận trọng với việc tiền đã mất, tật mang, tránh vi phạm pháp luật, hệ lụy cho cả bản thân, đã cho vay, lại phải lo lắng, văn phòng luật sư GIA ĐÌNH chúng tôi khuyến nghị, với những khoản cho vay nợ đối với cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, Quý khách hàng nên tìm đến Công ty luật hoặc các luật sư uy tín, có “Tâm và Tầm” có kinh nghiệm để gửi trọn niềm tin và yên tâm trong việc ủy thác đòi nợ….



LS TRẦN MINH HÙNG