Thực trạng về tranh chấp lao động ở nước ta hiện nay diễn ra khá phức tạp. Một mặt, các chủ thể chưa nhận thức được quyền và nghĩa vụ khi tham gia giải quyết tranh chấp lao động; mặt khác, pháp luật về vấn đề này còn nhiều bất cập về thủ tục, trình tự, về giải quyết tranh chấp tại tòa án… Vì vậy, việc tìm hiểu về trình tự thủ tục giải quyết tranh chấp lao động là rất cần thiết đối với cả người lao động và người sử dụng lao động. Luât sư xin chia sẻ bài viết dưới đây để trang bị những kiến thức cần thiết nhất cho Quý khách khi gặp phải những vấn đề này.

1. Tranh chấp lao động được hiểu là gì?

Dưới góc độ xã hội, tranh chấp lao động là một hiện tượng kinh tế- xã hội tất yếu trong đời sống lao động. Trong quá trình thực hiện quyền và nghĩa vụ lao động, quan hệ giữa người sử dụng lao động và người lao động có thể có những bất đồng và mâu thuẫn, không thể lúc nào cũng diễn biến một cách ổn định theo đúng thỏa thuận. Những mâu thuẫn này chủ yếu đến từ quyền và lợi ích của cả hai bên.

Dưới góc độ pháp lý, tranh chấp lao động được quy định tại Khoản 7 Điều 3 của Luật lao động năm 2012 như sau:

“Tranh chấp lao động là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ và lợi ích phát sinh giữa các bên trong quan hệ lao động.”

Tranh chấp lao động bao gồm tranh chấp lao động cá nhân và tranh chấp lao động tập thể.

2. Trình tự thủ tục giải quyết tranh chấp lao động cá nhân

Cơ sở pháp lý theo Điều 201 của Bộ luật Lao động 2012 quy định cụ thể về trình tự giải quyết tranh chấp lao động cá nhân như sau:

Bước 1: Thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu tòa án giải quyết, trừ các tranh chấp lao động không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải:

– Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được yêu cầu hoà giải, hòa giải viên lao động phải kết thúc việc hòa giải.

– Tại phiên họp hoà giải phải có mặt hai bên tranh chấp. Các bên có thể uỷ quyền cho người khác để tham gia phiên họp.

Hoà giải viên có trách nhiệm hướng dẫn các bên thương lượng. Nếu hai bên thỏa thuận được, thì hòa giải viên lập biên bản hòa giải thành.

Nếu hai bên không thỏa thuận được, hòa giải viên đưa ra phương án hoà giải để hai bên xem xét. Trường hợp hai bên chấp nhận phương án hoà giải, hoà giải viên sẽ lập biên bản hoà giải thành.

Nếu hai bên không chấp nhận phương án hoà giải hoặc một bên tranh chấp đã được triệu tập hợp lệ đến lần 02 mà vẫn vắng mặt và không có lý do chính đáng, thì hoà giải viên lập biên bản hoà giải không thành.

Biên bản có chữ ký của bên tranh chấp có mặt và hoà giải viên.

Bản sao biên bản hoà giải thành hoặc hoà giải không thành được gửi cho hai bên trong thời hạn 01 ngày làm việc, kể từ ngày lập biên bản.

Bước 2: Trong trường hợp hoà giải không thành hoặc một trong hai bên không thực hiện các thỏa thuận trong biên bản hòa giải thành hoặc hết thời hạn giải quyết mà hoà giải viên lao động không tiến hành hoà giải thì mỗi bên đều có quyền yêu cầu Toà án để giải quyết.

3. Trình tự thủ tục giải quyết tranh chấp lao động tập thể

Cơ sở pháp lý quy định tại Điều 205 của Bộ luật lao động 2012. Theo đó, tranh chấp lao động tập thể bao gồm: tranh chấp lao động tập thể về quyền và tranh chấp lao động tập thể về lợi ích.

Trình tự cụ thể như sau:

Bước 1: Tiến hành tổ chức phiên họp

• Trường hợp tranh chấp lao động về quyền:

Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện tiến hành giải quyết tranh chấp lao động trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tập thể về quyền.

Tại phiên họp, phải có đại diện của hai bên tranh chấp. Trường hợp cần thiết, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện sẽ mời đại diện cơ quan, tổ chức có liên quan để tham dự phiên họp.

*Trường hợp tranh chấp lao động về lợi ích:

Hội đồng trọng tài lao động sẽ tổ chức phiên họp giải quyết tranh chấp giữa các bên. Cuộc họp phải có đại diện của hai bên tranh chấp. Trường hợp cần thiết, Hội đồng trọng tài lao động sẽ mời đại diện cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan tham dự phiên họp.

Bước 2: Tiến hành giải quyết tranh chấp

• Trường hợp tranh chấp lao động về quyền:

Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện căn cứ vào pháp luật về lao động, thoả ước lao động tập thể, nội quy lao động đã đăng ký và quy chế, thoả thuận hợp pháp khác để xem xét giải quyết tranh chấp lao động.

Nếu các bên không đồng ý với quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc quá thời hạn mà Chủ tịch UBND huyện không giải quyết thì các bên yêu cầu Tòa án giải quyết.

• Trường hợp tranh chấp lao động về lợi ích:

Trong quá trình diễn ra phiên họp, Hội đồng trọng tài lao động có trách nhiệm hỗ trợ các bên để tự thương lượng. Trường hợp hai bên không thương lượng được thì Hội đồng trọng tài lao động đưa ra phương án để hai bên xem xét.

– Trường hợp hai bên tự thỏa thuận được hoặc chấp nhận phương án hòa giải thì Hội đồng trọng tài lao động lập biên bản hoà giải thành và ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các bên.

– Trường hợp hai bên không thỏa thuận được hoặc một bên tranh chấp đã được triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà vẫn vắng mặt không có lý do chính đáng thì Hội đồng trọng tài lao động lập biên bản hoà giải không thành.

Biên bản có chữ ký của các bên, của Chủ tịch và Thư ký Hội đồng trọng tài lao động.

Biên bản hoà giải thành hoặc hoà giải không thành (bản sao) phải được gửi cho hai bên trong thời hạn 01 ngày làm việc, kể từ ngày lập biên bản.

Bước 3: Tiến hành đình công (đối với tranh chấp lao động về lợi ích)

Sau thời hạn 05 ngày, kể từ ngày Hội đồng trọng tài lao động lập biên bản hòa giải thành mà một trong các bên không thực hiện thỏa thuận đã đạt được thì tập thể lao động có quyền tiến hành các thủ tục để đình công.

Trong trường hợp Hội đồng trọng tài lao động lập biên bản hòa giải không thành thì sau thời hạn 03 ngày, tập thể lao động có quyền tiến hành các thủ tục để đình công.

⇒ Chúng tôi,  Luật sư về giải quyết tranh chấp lao động hiện đang làm việc tại Chúng tôi rất vinh dự được là đơn vị đại diện tư vấn và hướng dẫn ” Trình tự thủ tục giải quyết tranh chấp lao động” cho quý khách hàng. Chúng tôi cam kết sẽ mang lại dịch vụ tốt nhất với mức chi phí ưu đãi.

LS TRẦN MINH HÙNG CHUYÊN GIA TƯ VẤN LUẬT TRÊN HTV