Quy trình khởi kiện vụ án thừa kế

Quy trình khởi kiện tranh chấp thừa kế tại tòa án?

Tranh chấp thừa kế là vấn đề thường gặp khi việc phân chia di sản không được các bên thừa kế đồng thuận, đặc biệt khi có tài sản có giá trị lớn hoặc di chúc không rõ ràng. Vậy quy trình khởi kiện tranh chấp thừa kế tại tòa án diễn ra như thế nào? Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về quy trình pháp lý, các bước cần thực hiện, và những vấn đề thực tiễn thường gặp khi khởi kiện tranh chấp thừa kế tại tòa án.

Căn cứ pháp luật về khởi kiện tranh chấp thừa kế

Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, các tranh chấp thừa kế có thể xảy ra khi có sự không đồng thuận về việc phân chia di sản giữa các bên thừa kế, hoặc khi nội dung di chúc không minh bạch. Điều 609 Bộ luật Dân sự quy định rằng cá nhân có quyền để lại tài sản của mình cho người khác theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Ngoài ra, theo Điều 623 Bộ luật Dân sự, thời hiệu khởi kiện tranh chấp thừa kế là 30 năm đối với bất động sản và 10 năm đối với động sản kể từ thời điểm mở thừa kế. Nếu tranh chấp không được giải quyết trong thời hạn này, quyền khởi kiện sẽ bị mất.

Khi tranh chấp phát sinh, người có quyền lợi liên quan có thể nộp đơn yêu cầu tòa án giải quyết tranh chấp theo quy trình pháp luật về tố tụng dân sự.

Cách thực hiện quy trình khởi kiện tranh chấp thừa kế tại tòa án

Quy trình khởi kiện tranh chấp thừa kế tại tòa án bao gồm các bước cụ thể sau:

1. Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện

Người khởi kiện cần chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ sau:

Đơn khởi kiện: Đơn khởi kiện cần trình bày rõ ràng thông tin người khởi kiện, người bị kiện, tài sản tranh chấp, và yêu cầu cụ thể của người khởi kiện đối với tòa án.
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế: Người khởi kiện cần cung cấp các giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế như giấy khai sinh, giấy chứng tử của người để lại di sản, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản (nếu có).
Chứng cứ liên quan: Các chứng cứ chứng minh rằng quyền thừa kế của người khởi kiện đang bị xâm phạm, hoặc việc phân chia tài sản không đúng quy định của pháp luật.

2. Nộp đơn khởi kiện tại tòa án

Hồ sơ khởi kiện cần được nộp tại Tòa án nhân dân nơi có tài sản thừa kế hoặc nơi cư trú của bị đơn (người có quyền lợi liên quan). Tòa án sẽ xem xét và thụ lý vụ án nếu đủ điều kiện.

3. Tòa án tiến hành hòa giải

Sau khi thụ lý vụ án, tòa án sẽ tổ chức một hoặc nhiều phiên hòa giải giữa các bên tranh chấp. Mục đích của hòa giải là giúp các bên đạt được thỏa thuận về việc phân chia tài sản mà không cần phải xét xử. Hòa giải là bước bắt buộc trước khi tòa án đưa vụ án ra xét xử chính thức.

4. Tòa án xét xử vụ án

Nếu hòa giải không thành, tòa án sẽ tiến hành xét xử vụ án. Tại phiên tòa, các bên sẽ trình bày chứng cứ, lý lẽ của mình để bảo vệ quyền lợi. Tòa án sẽ căn cứ vào chứng cứ, lời khai, và các quy định pháp luật để ra phán quyết về việc phân chia tài sản thừa kế.

5. Thi hành án

Sau khi tòa án ra phán quyết, các bên liên quan có trách nhiệm thực hiện theo quyết định của tòa án. Trong trường hợp không tự nguyện thi hành án, cơ quan thi hành án dân sự sẽ tiến hành các biện pháp cần thiết để thực hiện quyết định của tòa.

Vấn đề thực tiễn khi khởi kiện tranh chấp thừa kế

Trong thực tế, khởi kiện tranh chấp thừa kế có thể gặp nhiều khó khăn. Một số vấn đề thường gặp bao gồm:

Mâu thuẫn giữa các bên thừa kế: Tranh chấp thừa kế thường xuất phát từ sự không đồng thuận về cách phân chia tài sản, dẫn đến mâu thuẫn và xung đột giữa các thành viên trong gia đình.
Giấy tờ pháp lý không đầy đủ: Trong một số trường hợp, các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản hoặc quyền thừa kế không rõ ràng, gây khó khăn trong quá trình khởi kiện.
Quá trình giải quyết kéo dài: Các vụ án tranh chấp thừa kế thường kéo dài do tính chất phức tạp của việc thu thập chứng cứ và việc hòa giải không thành công. Điều này có thể khiến các bên mất nhiều thời gian và chi phí để giải quyết tranh chấp.

Ví dụ minh họa về quy trình khởi kiện tranh chấp thừa kế

Một ví dụ thực tiễn về quy trình khởi kiện tranh chấp thừa kế tại tòa án xảy ra tại một gia đình ở TP.HCM. Ông A qua đời mà không để lại di chúc, để lại một khối tài sản gồm nhà và đất. Gia đình ông A có 4 người con, nhưng chỉ có một người con lớn giữ toàn bộ tài sản và từ chối chia phần tài sản cho các em.

Người con thứ ba đã nộp đơn khởi kiện yêu cầu tòa án phân chia tài sản thừa kế theo pháp luật. Sau khi hòa giải không thành, tòa án tiến hành xét xử và ra phán quyết chia đều tài sản cho cả bốn người con theo đúng quy định của Bộ luật Dân sự về thừa kế.

Những lưu ý khi khởi kiện tranh chấp thừa kế

Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ: Người khởi kiện cần đảm bảo có đầy đủ giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế và giấy tờ liên quan đến tài sản tranh chấp.
Đảm bảo thời hiệu khởi kiện: Theo quy định tại Điều 623 Bộ luật Dân sự, thời hiệu khởi kiện tranh chấp thừa kế là 30 năm đối với bất động sản và 10 năm đối với động sản kể từ thời điểm mở thừa kế. Khởi kiện trong thời hiệu này sẽ đảm bảo quyền lợi của các bên liên quan.
Tham gia phiên hòa giải: Hòa giải là bước bắt buộc trước khi tòa án tiến hành xét xử. Người khởi kiện nên cân nhắc tham gia tích cực vào quá trình hòa giải để tìm ra phương án giải quyết mâu thuẫn nhanh chóng.
Tìm kiếm sự hỗ trợ pháp lý: Tranh chấp thừa kế là vấn đề phức tạp.

Kết luận

Quy trình khởi kiện tranh chấp thừa kế tại tòa án đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mặt hồ sơ, giấy tờ và chứng cứ. Việc tham gia vào quá trình hòa giải và tuân thủ các quy định pháp luật sẽ giúp người khởi kiện bảo vệ quyền lợi của mình. Đối với các vụ tranh chấp phức tạp, sự hỗ trợ từ Luật sư gia đình sẽ giúp quá trình giải quyết tranh chấp diễn ra thuận lợi hơn, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các bên liên quan.

Mẫu đơn khởi kiện chia di sản thừa kế

Luật sư gia đình giới thiệu mẫu đơn khởi kiện chia di sản thừa kế để quý khách hàng tham khảo dưới đây:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập- Tự do - Hạnh phúc

ĐƠN KHỞI KIỆN CHIA THỪA KẾ

Kính gửi: Tòa án nhân dân ..........................

Tôi tên là: .....................................................

Ngày, tháng, năm sinh: ................................

Trú tại: ..........................................................

Số điện thoại liên hệ: ................... Cơ quan: ...........................

Tôi làm đơn này khởi kiện:

Họ tên: ..........................................................

Ngày, tháng, năm sinh: .................................

Trú tại: ............................................................

Số điện thoại liên hệ: .............................. Cơ quan: .....

NỘI DUNG VỤ VIỆC

.......................................................................................

.....................................................................................

YÊU CẦU CỦA NGƯỜI KHỞI KIỆN:

...................................................................................

...., ngày ..... tháng ..... năm ...

Người làm đơn

( ký và ghi rõ họ tên)

Một số lưu ý khi viết đơn khởi kiện chia di sản thừa kế.

Về tòa án có thẩm quyền giải quyết thì nếu là Tòa án nhân dân cấp huyện thì cần ghi rõ tòa án nhân dân huyện nào thuộc tỉnh nào, thành phố trực thuộc trung ương nào, ví dụ tòa án nhân dân Huyện Triệu Sơn thuộc tỉnh Thanh Hóa. Còn nếu là tòa án nhân dân cấp tỉnh thì ghi rõ Tòa án nhân dân tỉnh ( thành phố) ví dụ như Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa.

Nếu người khởi kiện là cá nhân thì ghi rõ họ tên, nếu là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi thì ghi họ tên, địa chỉ của người đại diện hợp pháp của cá nhân đó.

Vê nơi cư trú thì ghi nơi cư trú tại thời điểm nộp đơn khởi kiện, nếu người khởi kiện là cá nhân thì ghi đầy đủ địa chỉ nơi cư trú. Còn nếu người khởi kiện là tổ chức thì ghi địa chỉ trụ sở chính của cơ quan, tổ chức đó.

Nội dung vụ việc thì tường thuật lại nội dung của sự việc một cách chính xác và đầy đủ.

Yêu cầu của nguyên đơn thì cần nêu rõ mong muốn yêu cầu của bản thân mình là gì?Những thông tin mà bản thân người khởi kiện họ nhận thấy cần yeu cầu tòa án xét xử.

Phần ký tên thì trong trường hợp người khởi kiện là người mất năng lực hành vi dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức làm chủ hành vi thì người đại diện hợp pháp sẽ ký tên. Nếu người đại diện hợp pháp mà không biết chữ, không nhìn được, không thể tự mình làm đơn khởi kiện thì người có năng lực hành vi tố tụng dân sự đầy đủ làm chứng, ký xác nhận vào đơn khởi kiện.

Người khởi kiện cần cung cấp những thông tin có liên quan đến di sản thừa kế, những tài liệu chứng cứ chứng minh rằng mình là người có quyền được hưởng di sản thừa kế, cũng như giấy tờ chứng minh quan hệ của mình với người để lại di sản thừa kế để xác định xem bản thân người khởi kiện có thuộc vào đối tượng được hưởng di sản thừa kế.

Luật sư Trần Minh Hùng – Tốt nghiệp đại học Luật TPHCM, tốt nghiệp Học viện Tư Pháp, Tốt nghiệp Luật sư, thuộc Đoàn LS TPHCM, Thuộc Liên đoàn LSVN là một trong những luật sư sáng lập văn phòng luật, giàu kinh nghiệm về kiến thức và thực tiễn đã dành nhiều thắng lợi vụ kiện và quan trọng luật sư Hùng luôn coi trọng chữ Tâm của nghề luật sư và trách nhiệm đối với xã hội nên đã được nhiều hãng báo chí, truyền thông, Đài truyền hình, Đài tiếng nói Việt nam phỏng vấn pháp luật, nhiều lĩnh vực quan trọng liên quan đến đời sống. Luật sư Trần Minh Hùng là đối tác tư vấn pháp luật được nhiều hãng truyền thông, báo chí trong nước tin tưởng với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn trên VOV Giao Thông – Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh VOH TPHCM, Đài truyền hình TP.HCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Truyền hình SCTV, THĐN, Truyền hình Quốc Hội VN, Truyền hình Công an ANTV, Đài truyền hình Vĩnh Long, Đài phát thanh kiên giang, Đài Bình Dương, Truyền hình Quốc Phòng, VTC... và các hãng báo chí trên cả nước, được các tổ chức, trường Đại học Luật TP.HCM mời làm giám khảo các cuộc thi Phiên tòa giả định với Đại học cảnh sát, mời làm chuyên gia ý kiến về các sự kiện lớn, được mời dạy bồi dưỡng nghiệp vụ cho các luật sư……là đối tác tư vấn luật của các hãng truyền thong, các tổ chức, xã hội uy tín và chuyên nghiệp và luôn mang lại niềm tin cho khách hàng và ghi nhận sự đóng góp của chúng tôi cho xã hội...là luật sư bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như Viettinbank, các vụ Giết Người do mâu thuẫn hát karaoke tại Bình Chánh, Bào chữa chủ tịch Huyện Đông Hòa – Phú Yên, Đại án Vụ cướp bitcoin 35 tỷ Long Thành- Dầu Dây, Bào chữa vụ Đại Án Đăng Kiểm, Bào chữa vụ đại án Khai thác Cát Cần giờ, Bào chữa bị cáo Huân không đeo khẩu trang mùa Covit, Vụ Nữ sinh Tân Bình bị cắt tai, bảo vệ cho MC Trấn Thành, Bào chữa, bảo vệ vụ "Bác sĩ khoa rút ống thở", Bảo vệ cho người cho thuê nhà vụ Công ty Thế giới Di Động không trả tiền thuê nhà mùa dịch covid, Tư vấn cho nghệ sĩ Thương Tín, bảo vệ vụ đổ xăng đốt 10 người tại TPHCM, Bảo vệ thành công vụ 1 bệnh nhân bị xông hơi chết tại nhà bè, các vụ Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, cưỡng đoạt, cướp, gây thương tích, tham ô, mua bán ma túy, cố ý làm trái, bào chữa vụ án cựu Cảnh sát Buôn Lậu và các bị cáo kiên quan, bào chữa vụ chiếm đoạt tiền công nghệ của nước Úc của bị can về công nghệ, bào chữa vụ Mua bán khẩu trang mùa covid, bào chữa nhiều vụ án ma túy, bào chữa vụ lợi dụng chức vụ quyền hạn của tổ chức tín dụng ngân hàng... .… và rất nhiều các vụ án khác về dân sự, kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi..…là hãng luật tư vấn luật cho nhiều công ty Việt Nam và nước ngoài trên cả nước luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi hội đủ các luật sư chuyên về các lĩnh vực, kinh nghiệm, chuyên sâu như: hình sự, dân sự, kinh tế, thừa kế, hợp đồng, đất đai, ly hôn, dịch vụ nhà đất, di chúc, lao động…