Hoạt động thi hành án có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc giữ vững kỷ cương phép nước, củng cố pháp chế và trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa, đảm bảo cho quyền lực tư pháp được thực thi trên thực tế. Thi hành án hình sự cũng là giai đoạn cuối cùng trong quá trình tố tụng và liên quan trực tiếp đến quyền, tài sản của các chủ thể. Do vậy việc khiếu nại là điều khó tránh khỏi trong quá trình thi hành án. Để đảm bảo hoạt động giải quyết khiếu nại diễn ra một cách hiệu quả, công bằng thì pháp luật đã có quy định cụ thể về trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu trong thi hành án hình sự. Bài viết dưới đây của Luật sư Gia Đình sẽ trình bày về vấn đề này.

Khái niệm thi hành án hình sự

Thi hành án hình sự là một hoạt động mang tính quyền lực nhà nước nhằm đưa một bản án, một quyết định của Tòa án ra thi hành, là một cách để thực thi công lý, công bằng cho xã hội. 

Khiếu nại trong thi hành án hình sự là gì?

Khiếu nại trong thi hành án hình sự là việc cơ quan, và các tổ chức, các cá nhân đề nghị cơ quan, người có thẩm quyền tiếp nhận, xem xét, giải quyết lại quyết định, hành vi của cơ quan, người có thẩm quyền thi hành án hình sự nếu có căn cứ cho rằng quyết định, hành vi đó là trái pháp luật, xâm phạm quyền lợi của mình.

Trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu trong thi hành án hình sự

Điều 186 Luật Thi hành án hình sự 2019 quy định về trình tự, thủ tục giải quyết khiếu nại lần đầu trong thi hành án hình sự như sau:

 - Sau khi thụ lý khiếu nại, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại quy định tại Điều 178 và Điều 179 của Luật này tiến hành xác minh, yêu cầu người khiếu nại, người bị khiếu nại giải trình, cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến việc khiếu nại; gặp cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan để làm rõ nội dung khiếu nại và ra quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu.

Người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại quy định tại Điều 178 và Điều 179 của Luật Thi hành án hình sự 2019 gồm: Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp xã; Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện; Trưởng Công an cấp huyện; Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh; Giám đốc Công an cấp tỉnh; Thủ trưởng cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Công an; Bộ trưởng Bộ Công an; Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự trung ương; Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh; Viện trưởng Viện kiểm sát quân sự cấp quân khu; Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện; Thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu; Tư lệnh quân khu và tương đương; Thủ trưởng cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Quốc phòng; Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.

- Quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu có hiệu lực thi hành nếu trong thời hiệu do Luật này quy định mà người khiếu nại không khiếu nại tiếp. Về nội dung quyết định khiếu nại lần đầu trong thi hành án hình sự bao gồm các nội dung sau:

1. Ngày, tháng, năm ra quyết định.

2. Họ, tên, địa chỉ của người khiếu nại, người bị khiếu nại.

3. Nội dung khiếu nại.

4. Kết quả xác minh nội dung khiếu nại.

5. Căn cứ pháp luật để giải quyết khiếu nại.

6. Kết luận về nội dung khiếu nại là đúng, đúng một phần hoặc sai toàn bộ.

7. Giữ nguyên, sửa đổi, hủy bỏ hoặc yêu cầu sửa đổi, hủy bỏ một phần quyết định bị khiếu nại hoặc buộc chấm dứt việc thực hiện quyết định, hành vi bị khiếu nại.

8. Việc bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả do quyết định, hành vi trái pháp luật gây ra (nếu có).

9. Hướng dẫn quyền khiếu nại tiếp theo của đương sự.


LS TRẦN MINH HÙNG, LS GIỎI VÀ UY TÍN TRÊN TRUYỀN HÌNH