1. Khi nào người lao động kiện mà không mất án phí?
Các phương thức giải quyết tranh chấp lao động
Tranh chấp trong quan hệ lao động là loại tranh chấp được đánh giá xảy ra phổ biến nhất bởi liên quan trực tiếp đến quyền lợi của các bên như hiệu quả sản xuất kinh doanh, tiền lương, tiền thưởng, bảo hiểm, chế độ phúc lợi…
Tranh chấp này có thể phát sinh giữa cá nhân người lao động hoặc tập thể lao động với người sử dụng lao động về quyền hoặc lợi ích.
Để hỗ trợ một cách tối đa cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho các bên giải quyết tranh chấp, ổn định việc làm và thu nhập, theo Bộ luật Lao động năm 2012, mỗi loại tranh chấp sẽ có những phương thức giải quyết khác nhau:
(i) Tranh chấp lao động cá nhân: Hòa giải viên lao động, Tòa án nhân dân.
(ii) Tranh chấp lao động tập thể về quyền: Hoà giải viên lao động, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện, Toà án nhân dân.
(iii) Tranh chấp lao động tập thể về lợi ích: Hoà giải viên lao động, Hội đồng trọng tài lao động
Với quy định nêu trên, dù là tranh chấp nào thì người lao động cũng có thể nhờ đến sự can thiệp của Nhà nước là Tòa án nhân dân để được bảo vệ quyền lợi tốt nhất.
8 trường hợp người lao động được miễn án phí
Án phí là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải trả cho Tòa án để bù đắp các chi phí mà cơ quan này phải chi khi ra bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật.
Hầu hết các yêu cầu giải quyết vụ việc hay vụ án hiện nay đều phải nộp án phí. Tuy nhiên, theo Điều 12 Nghị quyết 326 năm 2016 của Ủy ban thường vụ Quốc hội, trong lĩnh vực lao động, có 08 trường hợp người lao động được miễn án phí. Đó là khi người lao động khởi kiện:
(i) Đòi tiền lương;
(ii) Đòi trợ cấp mất việc làm;
(iii) Đòi trợ cấp thôi việc;
(iv) Đòi các chế độ liên quan đến bảo hiểm xã hội;
(v) Đòi tiền bồi thường về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp;
(vi) Giải quyết các vấn đề trong bồi thường thiệt hại;
(vii) Liên quan đến việc bị sa thải;
(viii) Liên quan đến việc bị chấm dứt hợp đồng lao động trái luật.
Có thể thấy, 08 trường hợp này đều ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng lao động, việc làm, thu nhập và chế độ của người lao động. Chính vì vậy, việc miễn án phí là cần thiết.
2. Chi trả trợ cấp mất việc làm cho người lao động
Tóm tắt câu hỏi:
Tôi làm việc tại công ty A đã được 3 năm. Hợp đồng lao động giữa tôi và công ty là hợp đồng không xác định thời hạn. Vừa rồi vì kinh doanh không được tốt nên công ty tôi có cắt giảm lao động. Công ty đã chô tôi nghỉ việc và có báo trước với tôi. Tuy nhiên, mức trợ cấp mà công ty trả cho tôi là 1 tháng lương. Xin hỏi: Mức trợ cấp của công ty như thế đã hợp lý chưa? Không đồng ý với mức trợ cấp này thì tôi phải làm gì?
Luật sư tư vấn:
Mức trợ cấp của công ty như thế đã hợp lý chưa?
Theo quy định tại Điều 44 “Bộ luật lao động 2019” thì trong trường hợp vì lý do thay đổi cơ cấu, công nghệ hoặc vì lý do kinh tế mà người sử dụng lao động không thể bố trí việc làm mới cho người lao động thì người sử dụng lao động có thể cho người lao động thôi việc. Tuy nhiên khi tiến hành cho người lao động thôi việc thì người sử dụng lao động phải chi trả trợ cấp mất việc làm cho người lao động. Mức trợ cấp mất việc làm được quy định tại Điều 49 “Bộ luật lao động 2019” như sau:
“1. Người sử dụng lao động trả trợ cấp mất việc làm cho người lao động đã làm việc thường xuyên cho mình từ 12 tháng trở lên mà bị mất việc làm theo quy định tại Điều 44 và Điều 45 của Bộ luật này, mỗi năm làm việc trả 01 tháng tiền lương nhưng ít nhất phải bằng 02 tháng tiền lương.
2. Thời gian làm việc để tính trợ cấp mất việc làm là tổng thời gian người lao động đã làm việc thực tế cho người sử dụng lao động trừ đi thời gian người lao động đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội và thời gian làm việc đã được người sử dụng lao động chi trả trợ cấp thôi việc.
3. Tiền lương để tính trợ cấp mất việc làm là tiền lương bình quân theo hợp đồng lao động của 06 tháng liền kề trước khi người lao động mất việc làm.”
Trong trường hợp này vì lý do kinh tế, công ty không thể bố trí công việc mới cho bạn thì công ty có thể cho bạn thôi việc. Trợ cấp mà bạn được hưởng ở đây là trợ cấp mất việc làm. Tuy nhiên, mức trợ cấp mà công ty chi trả cho bạn là chưa đúng theo quy định của “Bộ luật lao động 2019”. Trong trường hợp này, công ty phải chi trả trợ cấp mất việc làm cho bạn bằng 6 tháng tiền lương. Tiền lương để tính trợ cấp mất việc làm cho bạn là tiền lương bình quân theo hợp đồng lao động troang 06 tháng liền kề trước khi công ty cho bạn thôi việc.
Không đồng ý với mức trợ cấp này thì tôi phải làm gì?
Trong trường hợp này, nếu không đồng ý với mức trợ cấp mà công ty đưa ra bạn có thể khiếu nại quyết định này của công ty.
Về thời hiệu khiếu nại: Theo quy định tại Điều 7 Nghị định 119/2014/NĐ-CP thì thời hạn khiếu nại ở đây là 180 ngày kể từ ngày bạn nhận được quyết định của công ty về mức trợ cấp cho bạn.
Về hình thức khiếu nại: bạn có thể khiếu nại trực tiếp hoặc thông qua đơn khiếu nại theo quy định tại khoản 1 Điều 6 Nghị định 119/2014/NĐ-CP. Khiếu nại bằng hình thức gửi đơn thì trong đơn khiếu nại ghi rõ nội dung sau đây: ngày, tháng, năm khiếu nại; tên, địa chỉ của người khiếu nại; tên, địa chỉ của cơ quan, tổ chức, cá nhân bị khiếu nại; nội dung, lý do khiếu nại, tài liệu liên quan đến nội dung khiếu nại (nếu có) và yêu cầu giải quyết khiếu nại. Đơn khiếu nại do người khiếu nại ký tên hoặc điểm chỉ.
Về thẩm quyền giải quyết khiếu nại: Theo quy định tại Điều 15 Nghị định 119/2014/NĐ-CP thì bạn có thể trực tiếp hoặc thông qua đơn khiếu nại lên người sử dụng lao động (tức công ty bạn đã làm việc). Công ty sẽ có trách nhiệm giải quyết khiếu nại đối với trường hợp của bạn. Nếu không đồng ý với cách giải quyết của công ty bạn có thể khiếu nại lên Chánh Thanh tra Sở lao động – Thương binh và xã hội nơi đặt trụ sở của công ty.
Về thủ tục giải quyết: Sau 7 ngày kể từ ngày nhận được khiếu nại, cơ quan có thẩm quyền sẽ thụ lý và giải quyết khiếu nại cho bạn. Thời hạn giải quyết khiếu nại là 30 ngày kể từ ngày có quyết định thụ lý giải quyết khiếu nại. Cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành xác minh, kiểm tra và đưa ra quyết định giải quyết khiếu nại với bạn.
 
Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...
Chúng tôi là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã hội. 
 Luật sư Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật trên các Kênh truyền hình uy tín như:  Đài Truyền hình TPHCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long, Truyền hình Công an ANTV, SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật sư  bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự, kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước rất lâu năm.
Trân trọng cảm ơn!.