1. Tư vấn quy định pháp luật về tội làm giả giấy tờ, tài liệu ?
Thưa luật sư, Tôi cũng đã ham khảo rất nhiều quy định và điều luật nhưng vẫn chưa rõ ràng về vấn đề của người bạn của tôi: Người bạn của tôi làm việc trong công ty xuất nhập khẩu bạn có kể với tôi rằng bạn có scan dấu của lãnh đạo nơi bạn ấy làm thủ tục hải quan để chèn vào giấy xác nhận tình trạng hàng hoá để gửi sang phía người nước ngoài, tuy nhiên hành vi này đã bị cơ quan hải quan phát hiện và mời bạn ấy lên điều tra.
Bạn ấy chỉ làm theo sự chỉ đạo của sếp bạn ấy thôi, không phải làm vì cá nhân bạn ấy, cũng không được hưởng lợi gì từ việc làm đó cả, nội dung của giấy xác nhận là do sếp bạn ấy làm và bạn ấy chỉ có scan dấu chèn vào thôi. Việc giả mạo này chỉ có tác dụng để đòi tiền bảo hiểm hàng hoá ở nước ngoài khi xuất hàng đi bị hư hỏng thôi, ko ảnh hưởng gì tới người ký chứng từ đó cả. Vậy theo luật sư theo quy định của pháp luật việt nam thì bạn của tôi có bị đi tù không? Hay chỉ bị phạt hành chính thôi, xin quý cơ quan có thể cho tôi một vài điều luật liên quan để t cho bạn tôi tham khảo được không ạ? Mong nhận được sự tư vấn giải đáp thắc mắc của quý cơ quan.
Tôi xin chân thành cảm ơn các Luật sư!
 
Luật sư Gia Đình tư vấn:
Thứ nhất, theo quy định của Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 tại Điều 17 về Đồng phạm như sau:
"Điều 17. Đồng phạm
1. Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm.
2. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm.
3. Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.
Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm.
Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm.
Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm.
Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm.
4. Người đồng phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vượt quá của người thực hành."
Trong trường hợp bạn nói thì mặc dù người bạn của bạn làm không vì mục đích cá nhân, đơn thuần là nhận lệnh từ sếp nhưng xét theo phương diện pháp luật, bạn của bạn là người trực tiếp scan dấu; đồng thời bạn của bạn biết rõ hành vi của mình làm là phạm pháp nên nếu bị truy tố thì bạn của bạn của sẽ là đồng phạm.
Thứ hai, đối với hành vi làm giả con dấu thì theo Điều 341 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 bạn của bạn sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự như sau:
“Điều 341. Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức
1. Người nào làm giả con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác của cơ quan, tổ chức hoặc sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ giả thực hiện hành vi trái pháp luật, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 02 năm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 05 năm:
a) Có tổ chức;
b) Phạm tội 02 lần trở lên;
c) Làm từ 02 đến 05 con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác;
d) Sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác thực hiện tội phạm ít nghiêm trọng hoặc tội phạm nghiêm trọng;
đ) Thu lợi bất chính từ 10.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng;
e) Tái phạm nguy hiểm.
3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 07 năm:
a) Làm 06 con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác trở lên;
b) Sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác thực hiện tội phạm rất nghiêm trọng hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng;
c) Thu lợi bất chính 50.000.000 đồng trở lên.
4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.”
Như vậy, dựa vào hậu quả (thiệt hại) mà hành vi làm giả dấu gây ra và số lần làm giả dấu của người đó mà Cơ quan điều tra sẽ truy tố theo khoản 1 hoặc khoản 2, 3 theo quy định nêu trên.
 
2. Hành vi kết hôn giả để đi xuất khẩu nước ngoài, sẽ bị xử lý như thế nào?
Kết hôn giả tạo là gì?
Căn cứ theo khoản 11 điều 3 luật hôn nhân gia đình 2014 quy định về kết hôn giả tạo như sau:
“Kết hôn giả tạo là việc lợi dụng kết hôn để xuất cảnh, nhập cảnh, cư trú, nhập quốc tịch Việt Nam, quốc tịch nước ngoài; hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước hoặc để đạt được mục đích khác mà không nhằm mục đích xây dựng gia đình.”
Kết hôn giả tạo nói chung vẫn đảm bảo về mặt thủ tục và vợ chồng vẫn được cấp giấy chứng nhận đăng kí kết hôn tuy nhiên mục đích kết hôn không đảm bảo, việc kết hôn và các thủ tục pháp lý chỉ là hình thức trên mặt giấy tờ. Kết hôn giả tạo là cuộc hôn nhân có mục đích cá nhân, thỏa thuận ngầm vì mục đích khác chứ không nhằm mục đích xây dựng gia đình.
Kết hôn giả để đi xuất khẩu nước ngoài sẽ bị xử lý như thế nào?
Căn cứ theo điểm a khoản 2 điều 5 luật hôn nhân và gia đình năm 2015 thì Kết hôn giả tạo là hành vi bị cấm.
Căn cứ theo điểm d khoản 1 điều 8 luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì kết hôn giả tạo không đủ điều kiện kết hôn. Căn chứ theo khoản 3 điều 5 lật này quy định:
“Mọi hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình phải được xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan khác có thẩm quyền áp dụng biện pháp kịp thời ngăn chặn và xử lý người có hành vi vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình.”
Kết hôn giả tạo là một trong các hành vi cấm của pháp luật nhằm bảo vệ chế độ hôn nhân gia đình và khi có căn cứ vi phạm người kết hôn sẽ bị xử phạt hành chính.
Căn cứ theo điều 28 nghị định 110/2013 quy định về xử phạt hành vi vi phạm về đăng kí kết hôn như sau:
“1. Cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 300.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi sửa chữa, tẩy xóa, làm sai lệch nội dung giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền cấp để làm thủ tục đăng ký kết hôn.
2. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Cho người khác mượn giấy tờ để làm thủ tục đăng ký kết hôn; sử dụng giấy tờ của người khác để làm thủ tục đăng ký kết hôn;
b) Sử dụng giấy tờ giả để làm thủ tục đăng ký kết hôn;
c) Cam đoan không đúng về tình trạng hôn nhân để làm thủ tục đăng ký kết hôn.
3. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi làm giả giấy tờ để làm thủ tục đăng ký kết hôn.
4. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:
a) Lợi dụng việc kết hôn nhằm mục đích xuất cảnh, nhập cảnh; nhập quốc tịch Việt Nam, quốc tịch nước ngoài;
b) Lợi dụng việc kết hôn để hưởng chế độ ưu đãi của nhà nước hoặc để thực hiện các mục đích trục lợi khác.
5. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi môi giới kết hôn trái pháp luật.
6. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Hủy bỏ giấy tờ giả đối với hành vi quy định tại Điểm b Khoản 2, Khoản 3 Điều này;
b) Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi quy định tại Khoản 4 và Khoản 5 Điều này.”
Như vậy, hành vi kết hôn giả để đi xuất khẩu nước ngoài sẽ bị xử phạt từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng và buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi kết hôn giả tạo.
 
3. Xử phạt hành vi môi giới kết hôn có yếu tố nước ngoài?
Thưa luật sư! Tôi ở Quảng Ninh, có con gái hiện đã học xong tiếng Hàn Quốc để kết hôn với người Hàn Quốc. Do không có nghề nghiệp gì cả, được bà mối (chuyên môi giới lấy chồng nước ngoài, chủ yếu Hàn Quốc) ở cùng huyện làm mối với công ty môi giới lấy chồng Hàn Quốc bên Hải Phòng, con gái tôi đã làm thủ tục đưa giấy tờ cho công ty này, được công ty này sắp xếp phỏng vấn và gặp gỡ người đàn ông Hàn Quốc hơn con gái tôi 20 tuổi. Gia đình tôi đã đưa cho bà mối 12 triệu đồng để lo cho con gái tôi. Quá trình tiếp xúc, con gái tôi và người đàn ông Hàn Quốc này đã thống nhất làm lễ cưới theo văn hóa truyền thống của Việt Nam cách đây 3 tháng nhưng vẫn chưa đăng ký kết hôn (trên giấy tờ) tại Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh.
Sau khi cưới con gái tôi và người đàn ông Hàn Quốc cũng đã sinh hoạt và quan hệ như vợ chồng khoảng 1 tuần, rồi người này quay trở về Hàn Quốc, hứa sẽ làm thủ tục visa đón con gái tôi sang Hàn Quốc sinh sống. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa thấy, gọi điện hay nhắn tin thì anh ta đều không bắt máy, trả lời, làm chúng tôi không yên tâm. Con gái chúng tôi không muốn tiếp tục đợi chờ vô ích như vậy nữa nên chúng tôi đã đến công ty môi giới tại Hải Phòng hỏi thì được Công ty môi giới trả lời xin lỗi vì đã sắp xếp cho con gái tôi lấy một người như vậy, hứa sẽ thu xếp cho con gái tôi gặp và lấy một người khác tốt hơn.
Tuy nhiên chúng tôi đã đề nghị phía Công ty trả lại giấy tờ cho con gái tôi, công ty hứa sẽ trả lại giấy tờ cho con gái tôi. Tôi có đề nghị bà mối trả lại số tiền 12 triệu đồng chúng tôi đã đưa cho bà mối nhưng bà mối nói nếu việc hủy hôn là do người đàn ông Hàn Quốc kia thì bà mối mới trả lại số tiền trên, còn nếu do con gái tôi chủ đông hủy hôn thì sẽ không hoàn trả lại số tiền này. Tôi thấy thật bất công với chúng tôi và con gái tôi. Con gái tôi bị mất danh dự, nhân phẩm, chúng tôi thì mất tài sản tiền bạc vì hành động lừa dối của bà mối và công ty môi giới. Chúng tôi không biết làm thế nào để lấy lại danh dự nhân phẩm cho con gái tôi và số tiền 12 triệu đồng trên khi mà chúng tôi đã đến gặp và nói chuyện nhưng không được đáp lời xứng đáng, đền bù thỏa đáng. Vậy chúng tôi phải làm thế nào? Căn cứ vào quy định nào của Pháp luật?
Xin chân thành cảm ơn!
 
Trả lời:
- Pháp luật Việt Nam hiện nay, mới chỉ cho phép sự hoạt động của các trung tâm tư vấn, hỗ trợ hôn nhân theo quy định Luật hôn nhân và gia đình 2014, Nghị định số 126/2014/NĐ-CP của Chính phủ : Quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Hôn nhân và gia đình về quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài. Do đó, để bảo vệ quyền và lợi ích của mình, bạn có thể gửi đơn tố cáo tới Cơ quan Công an nơi Công ty đặt trụ sở để yêu cầu giải quyết theo quy định tại Điều 144 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 thì:
"Điều 144. Tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố
1. Tố giác về tội phạm là việc cá nhân phát hiện và tố cáo hành vi có dấu hiệu tội phạm với cơ quan có thẩm quyền.
2. Tin báo về tội phạm là thông tin về vụ việc có dấu hiệu tội phạm do cơ quan, tổ chức, cá nhân thông báo với cơ quan có thẩm quyền hoặc thông tin về tội phạm trên phương tiện thông tin đại chúng.
3. Kiến nghị khởi tố là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiến nghị bằng văn bản và gửi kèm theo chứng cứ, tài liệu liên quan cho Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có thẩm quyền xem xét, xử lý vụ việc có dấu hiệu tội phạm.
4. Tố giác, tin báo về tội phạm có thể bằng lời hoặc bằng văn bản.
5. Người nào cố ý tố giác, báo tin về tội phạm sai sự thật thì tuỳ tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của luật."
Do vậy, bạn có thể tố giác hành vi lvi phạm này với Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án hoặc với các cơ quan, tổ chức khác.
Trên đây là mức phạt vi phạm hành chính. Còn nếu bạn có các bằng chứng chứng minh có các hành vi khác như: lừa đảo, lạm dụng tình dục, thậm chí mua bán người… thì hoàn toàn có thể cấu thành tội phạm và bị truy tố trách nhiệm hình sự.
 
Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...
Chúng tôi là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã hội. 
 Luật sư Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật trên các Kênh truyền hình uy tín như:  Đài Truyền hình TPHCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long, Truyền hình Công an ANTV, SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật sư  bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự, kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước rất lâu năm.
Trân trọng cảm ơn.
ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VPLS GIA ĐÌNH (Luật sư Thành Phố)
Trụ sở: 402A Nguyễn Văn Luông, P.12, Q.6, Tp.HCM (Bên cạnh Công chứng số 7)
5/1 Nguyễn Du, Biên Hòa, Đồng Nai (đối diện tòa án Biên Hòa)
68/147 Trần Quang Khải, Tân Định, quận 1, TP.HCM
Điện thoại: 028-38779958; Fax: 08-38779958
Luật sư Trần Minh Hùng: 0972 238006
Email: luatsuthanhpho@gmail.com
http://www.luatsugiadinh.net. vn
http://www.luatsuthanhpho.com