1. Phải làm gì khi diện tích đất thực tế nhỏ hơn so với sổ đỏ?
Dưới đây là các phương án xử lý trong trường hợp mua đất nhưng diện tích đất thực tế lại nhỏ hơn so với sổ đỏ.
Xác định theo số liệu đo đạc thực tế
Theo quy định tại Khoản 5 Điều 98 Luật Đất đai 2013 về nguyên tắc xử lý khi diện tích thực tế chênh lệch so với giấy chứng nhận như sau:
“Trường hợp có sự chênh lệch diện tích giữa số liệu đo đạc thực tế với số liệu ghi trên giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này hoặc Giấy chứng nhận đã cấp mà ranh giới thửa đất đang sử dụng không thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm có giấy tờ về quyền sử dụng đất, không có tranh chấp với những người sử dụng đất liền kề thì khi cấp hoặc cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất diện tích đất được xác định theo số liệu đo đạc thực tế.
Người sử dụng đất không phải nộp tiền sử dụng đất đối với phần diện tích chênh lệch nhiều hơn nếu có.
Trường hợp đo đạc lại mà ranh giới thửa đất có thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm có giấy tờ về quyền sử dụng đất và diện tích đất đo đạc thực tế nhiều hơn diện tích ghi trên giấy tờ về quyền sử dụng đất thì phần diện tích chênh lệch nhiều hơn (nếu có) được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định tại Điều 99 của Luật này”.
Dựa trên quy định nêu trên, nếu diện tích đất thực tế nhỏ hơn diện tích ghi trong sổ đỏ thì diện tích được xác định theo số liệu đo đạc thực tế.
Cấp đổi sổ đỏ để cập nhật lại diện tích
Căn cứ theo Khoản 1 Điều 76 Nghị định 43/2014/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 24 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP, trong trường hợp đo đạc xác định lại diện tích, kích thước thửa đất mà phát hiện diện tích thực tế nhỏ hơn diện tích ghi trong Giấy chứng nhận thì người dân cần yêu cầu cấp đổi Giấy chứng nhận.
Yêu cầu bên bán trả lại tiền nếu hợp đồng có quy định
Điều 500 Bộ luật Dân sự 2015 quy định hợp đồng về quyền sử dụng đất:
“Hợp đồng về quyền sử dụng đất là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó người sử dụng đất chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất hoặc thực hiện quyền khác theo quy định của Luật đất đai cho bên kia; bên kia thực hiện quyền, nghĩa vụ theo hợp đồng với người sử dụng đất”.
Như vậy, trong trường hợp hợp đồng chuyển nhượng có điều khoản quy định bên chuyển nhượng cam kết về diện tích trong Giấy chứng nhận không nhỏ hơn với diện tích thực tế, hoặc nếu diện tích thực tế nhỏ hơn diện tích trong Giấy chứng nhận thì bên chuyển nhượng phải trả lại tiền tương đương với giá của số diện tích bị thiếu, thì người nhận chuyển nhượng hoàn toàn có quyền yêu cầu bên chuyển nhượng trả lại tiền (tương đương với diện tích đất bị thiếu).
 
2. Phần diện tích đất không được công nhận
Câu hỏi:
Tôi chuẩn bị mua một căn nhà, vì là lần đâu đi xem nhà, tôi có thấy trong sổ hồng của nhiều nhà có phần gạch chéo là phần diện tích đất không được công nhận. Tôi xin hỏi là phần diện tích đó có ảnh hưởng gì với việc mình mua nhà không. Tại sao không được công nhận nhưng vẫn được xây nhà trên phần diện tích đó, như một số nhà lấn lộ giới.Và nếu mua những căn nhà có diện tích đất không được công nhận đó, tôi muốn xây lại nhà thì có phải là mất phần diện tích đó không, hay là lúc nhà bị nhà nước qui hoạch không được đền tiền.
Luật sư tu vấn:
1. Với diện tích đất không được công nhận quyền sử dụng đất thì không được phép xây dựng. Việc xây dựng trên phần đất đó thường là xây dựng trái phép hoặc xây dựng tạm. Khi nhà nước thu hồi đất thì công trình đó không được bồi thường và chỉ có thể được hỗ trợ.
2. Với diện tích đất chưa được công nhận thì không được chuyển nhượng. Tuy nhiên, khi bị thu hồi đất thì phần diện tích đất đó vẫn có thể được bồi thường nếu việc quy hoạch diễn ra sau thời điểm thửa đất đã có một trong các loại giấy tờ về quyền sử dụng đất.
 
3. Lộ giới là gì? Cách xem lộ giới trên sổ hồng chuẩn nhất?
Lộ giới là gì?
Lộ giới hay còn được mọi người biết đến với tên gọi là chỉ giới đường. Đây là điểm cuối cùng của chiều rộng con đường tính từ tâm đường sang hai bên. Ví dụ, khi đi trên đường thỉnh thoảng bạn sẽ bắt gặp những biển báo có nội dung như là “Hẻm 71 lộ giới 8m”. Thì biển báo đó sẽ mang ý nghĩa là lộ giới sẽ có chiều rộng là 8m.
Hoặc bạn có bao giờ thắc mắc rằng tại sao người ta lại hay cắm mấy cái cọc ở 2 bên đường không? Đó chính là cọc lộ giới, nhằm mục đích đánh dấu phạm vi đất công cộng dùng để xây dựng lề đường, vỉa hè,..Nhắc nhở người dân không được xây dựng các công trình kiên cố trong phạm vi đó.
Chiều cao của mỗi một công trình sẽ phải phụ thuộc hoàn toàn vào lộ giới. Chiều cao tối đa và chiều cao tối thiểu phải xây dựng làm sao để được đồng bộ với khu dân cư. Theo quy định tại điều 3 luật xây dựng 2014, trên bản đồ quy hoạch hoặc trên thực địa cần phải quy định rõ ràng lộ giới để phân biệt ranh giới giữa các phần đất dành cho công trình kỹ thuật hạ tầng, đường giao thông, xây dựng công trình và các không gian công cộng khác.
Hiện nay, tại các đô thị lớn thì lộ giới chủ yếu dành để làm đường đô thị. Bao gồm cả lòng đường và vỉa hè. Bên cạnh đó, tại đây nếu như bạn thấy biển có ghi nội dung lộ giới 6m thì có thể đây sẽ là độ rộng của lòng đường. Thường thấy ở trong các con ngõ k có vỉa hè.
Nên mua đất xây nhà cách lộ giới bao nhiêu?
Qua phần thông tin chúng tôi đã cung cấp ở trên thì chắc hẳn bạn đã hiểu dược về lộ giới là gì rồi đúng không nào? Vậy nên mua đất xây nhà cách lộ giới bao nhiêu là chuẩn nhất? Tùy vào độ cao của mỗi công trình công cộng đó thì sẽ có những quy định cho khoảng lùi công trình nhà ở của bạn khác nhau.
Lộ giới dưới 19m
Trong trường hợp công trình xây dựng có độ cao 19m mà tuyến đường lộ giới dưới 19m thì bạn có thể xây nhà ngay sát với lộ giới mà không cần phải có khoảng cách nào. Có nghĩa là nhà của bạn sẽ được xây dựng kề sát với vỉa hè đường.
Bên cạnh đó bạn sẽ phải xây nhà cách lộ giới 3m nếu như công trình có độ cao từ 19-22m. Còn đối với công trình có độ cao từ 22-25m thì sẽ phải cách lộ giới 4m nhé. Tương tự, bạn sẽ phải lùi xa cột mốc lộ giới 6m nếu như bạn xây nhà có chiều cao 28m. Do đó, hiểu được lộ giới là gì bạn sẽ dễ dàng tính toán được khoảng cách mua đất cũng như xây nhà để không bị thiệt thòi.
Lộ giới trên 22m
Công trình xây dựng càng cao thì sẽ càng phải cách xa mốc lộ giới càng nhiều. Ngoài ra, cũng còn phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nữa.
Trường hợp xây nhà trước thời điểm công bố lộ giới thì có được bồi thường không? Câu trả lời là có nhé. Bạn sẽ nhận được đền bù 100% số tiền bạn mà bạn đã bỏ ra xây dựng.Còn nếu như bạn xây dựng nhà sau khi công bố lộ giới thì chỉ được đền bù 50% thậm chí là bạn còn không nhận được bất cứ đồng tiền bồi thường nào.
Cách xem chỉ giới xây dựng trong sổ đỏ
Sổ đỏ là căn cứ để chứng minh quyền sở hữu và sử dụng đất một cách hợp pháp. Khi bạn đăng ký thủ tục làm sổ đỏ thì tại mục ghi chú sẽ có thông tin về việc quy hoạch đất lộ giới (nếu có) trên khu đất của bạn. Khi cơ quan chức năng tiến hành quy hoạch thì chủ sở hữu phải chấp hành theo quy định.
 
Chỉ giới xây dựng và chỉ giới đường đỏ là hai khái niệm riêng biệt với nhau. Chỉ giới xây dựng nhằm cho biết phần đất nào là được phép xây dựng các công trình, hạng mục. Thường nằm phía trong chỉ giới đường đỏ, cách chỉ giới đường đỏ một khoảng nhất định. Khoảng cách giữa chỉ giới đường đỏ và chỉ giới xây dựng chính là khoảng lùi công trình. Khoảng lùi cũng thuộc sở hữu được cấp trên sổ đỏ nhưng chủ sở hữu không được phép xây dựng.
 
Tổng kết
Như vậy, để xác định được lộ giới một cách chính xác có căn cứ hơn thì bạn nên kết hợp hai phương pháp là dựa trên khung quy chuẩn và tính cụ thể của khu đất. Tránh được tình trạng xây nhà trong lộ giới sẽ bị cơ quan chức năng xử phạt và bắt buộc tháo dỡ các công trình trái phép. Quyền lợi của bạn cũng sẽ không được đảm bảo nếu cứ sai phạm tiếp tục.
 
Đặc biệt là với những ai đang có nhu cầu đầu tư nhà đất thì nên cân nhắc việc mua đất dự án có an toàn không, có bất kỳ dấu hiệu sai phạm trong quy hoạch đất đai hay không. Nếu vì lợi ích trước mắt mà “nhảy” vào bất chấp rủi ro thì không biết bao giờ bạn sẽ bị “mất trắng” lợi ích tại những nơi này. Khi đầu tư phải tìm hiểu về thông tin quy hoạch của cơ quan chức năng chính là cách để bảo vệ lợi ích của các bạn.
 
Với những thông tin mà chúng tôi chia sẻ cho các bạn hy vọng sẽ cung cấp thêm kiến thức bổ ích về cách xem lộ giới trên sổ hồng và cách xem chỉ giới xây dựng trong sổ đỏ. Những điều này sẽ có cơ hội được áp dụng hiệu quả vào thực tiễn, tránh gặp phải những rắc rối trong việc sử dụng đất đai.
 
 
Luật sư Trần Minh Hùng chuyên gia tư vấn luật trên kênh HTV, VTV, THVL1, ANTV, SCTV1...
Chúng tôi là hãng luật tổng hợp nhiều đội ngũ luật sư giỏi, luật gia, thạc sỹ, chuyên viên, cộng tác viên có trình độ cao, năng lực chuyên môn cao, có kinh nghiệm, kiến thức hiểu biết rộng, kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, đặc biệt có trách nhiệm và đạo đức trong nghề nghiệp. Chúng tôi quan niệm Luật sư là nghề cao quý- cao quý vì nghề luật sư là nghề tìm công bằng và công lý cho xã hội. Luật sư bảo vệ cho những nạn nhân, tội phạm, và những người bị oan sai. Nghề luật sư là nghề rất nguy hiểm và khó khăn dù bào chữa, bảo vệ cho bất kỳ ai thì luật sư luôn gặp nguy hiểm vì sự thù hằn của bên đối lập. Do vậy để làm được luật sư thì phải có tâm, có đạo đức, có tài năng và phải đam mê nghề nghiệp, yêu nghề, chấp nhận có khăn, hy sinh và chấp nhận nguy hiểm. Nếu sợ nguy hiểm, sợ ảnh hưởng đến công việc, cuộc sống của mình và gia đình thì rất khó hành nghề luật sư đúng nghĩa. Niềm vui của luật sư là khi giải oan được cho thân chủ, giúp được cho thân chủ, đem lại công bằng, công lý cho thân chủ nhằm góp phần đem lại công bằng cho xã hội. 
 Luật sư Trần Minh Hùng Trưởng văn phòng Luật sư Gia Đình- Luật sư sáng lập luật sư Gia Đình có nhiều năm kinh nghiệm tranh tụng, tư vấn được rất nhiều hãng truyền thông tin tưởng với nhiều năm và thường xuyên cố vấn pháp lý, tư vấn pháp luật trên các Kênh truyền hình uy tín như:  Đài Truyền hình TPHCM (HTV), Đài truyền hình Việt Nam (VTV), Đài truyền hình Vĩnh Long, Truyền hình Công an ANTV, SCTV, THQH, Tư vấn luật trên Đài tiếng nói Việt Nam, Đài truyền hình cáp VTC, Đài VOV Giao Thông, Đài tiếng nói Việt Nam, Đài phát thanh Kiên Giang, Truyền hình Quốc Hội, Báo Pháp luật TPHCM, Báo tuổi trẻ đời sống, Báo đời sống và pháp luật, Báo Dân trí, Báo Vnxpress, Báo công an nhân dân và các hãng báo chí trên cả nước... là luật sư được Trường Đại học luật TP.HCM mời làm giám khảo cho nhiều cuộc thi Phiên tòa giả định cấp trường ĐHL, Cấp Quốc Gia, học thuật với trường Cảnh sát nhân dân, Nhiều trường đại học uy tín và chuyên gia pháp luật cho các hãng truyền thông uy tín. Là Luật sư  bào chữa, tư vấn cho nhiều vụ án đỉnh điểm, quan trọng nổi tiếng trên cả nước được báo chí đưa tin, người dân quan tâm như vụ đại án Ngân hàng Navibank liên quan Huyền Như và Viettinbank, Vụ cướp 35 tỷ Long Thành - Dầu giây, Chống thi hành công vụ mùa Covid, các vụ Giết Người, Hiếp dâm, Dâm ô, Lừa Đảo, gây thương tích, tham ô, cố ý làm trái... và các vụ án khác về dân sự, kinh tế, thừa kế, đất đai, lao động, hành chính, doanh nghiệp.… luôn mang lại niềm tin cho khách hàng cũng như sự đóng góp tích cực sự công bằng, đi tìm công lý không biết mệt mỏi cho xã hội của luật sư chúng tôi.
Chúng tôi cùng tư vấn luật và cố vấn pháp lý cho nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước rất lâu năm.
Trân trọng cảm ơn.
ĐOÀN LUẬT SƯ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
VPLS GIA ĐÌNH (Luật sư Thành Phố)
Trụ sở: 402A Nguyễn Văn Luông, P.12, Q.6, Tp.HCM (Bên cạnh Công chứng số 7)
5/1 Nguyễn Du, Biên Hòa, Đồng Nai (đối diện tòa án Biên Hòa)
68/147 Trần Quang Khải, Tân Định, quận 1, TP.HCM
Điện thoại: 028-38779958; Fax: 08-38779958
Luật sư Trần Minh Hùng: 0972 238006
Email: luatsuthanhpho@gmail.com
http://www.luatsugiadinh.net. vn
http://www.luatsuthanhpho.com